استاندارد HSE چیست؟

 Hse  ازسه كلمه بهداشت (health)، ایمنی (safety) و محیط زیست (environment) می باشد. دنیای امروز دنیای رقابت است. نرخ سریع تحولات تكنولوژیك و تغییر در الگوهای مصرف و نیازهای بازار و بالا رفتن انتظارات جامعه و مسئولیتهای اجتماعی سازمانها در عرصه رقابت را روز به روز تنگ تر می نماید. شرط بقاء درچنین محیطی برخورداری از مزیتهای رقابتی درسازمان است. تحقق اهداف سازمان درحوزه رقابط پذیری، پرداختن به موضوعات ایمنی (Safety)، بهداشت (Health) و محیط زیست (Environment) را به یكی ازاولویت های سازمان ها در تجارت امروز تبدیل نموده است. فاكتورهای رقابط پذیری سازمان:

1- توجه به نیروی انسانی به عنوان اصلی ترین سرمایه سازمان

2- بهبود فرایندهای كاری درراستای تولید و عملیات بهره ور

3- توجه به موضوعات زیست محیطی برای تحقق توسعه پایدار

از طرف دیگر مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه ای یک ابزار مدیریتی برای کنترل و بهبود عملکرد بهداشت، محیط زیست در همه برنامه های توسعه و پروژه های صنعتی یا تشکیلات سازمانی است و باعث به صفر رساندن حوادث و آسیب های ناشی از کار از طریق کنترل یا حذف شرایط نا ایمن و ارتقا سطح سلامت افراد از طریق اعمال راهکارهای کنترل مدیریتی، مهندسی و اجرایی در کلیه سطوح سازمان و همچنین صیانت از محیط زیست به عنوان سرمایه بشریت می گردد.

 

تاریخچه استاندارد HSE-MS:

بهداشت و ایمنی از سال 1885 با هم مطرح شده اند و هر جا که ایمنی مطرح شده است سخن از بهداشت و محیط نیز به میان آمده است. مباحث ایمنی بعد از انقلاب صنعتی به دلایل افزایش آمار مرگ کارگران مطرح گردید. مسائل محیط زیست نیز بعد از انقلاب صنعتی به وجود آمد و به شکل حادی مطرح گردید. همچنین به دلیل شرایط و سنگینی کار درمعادن زغال سنگ و افزایش بیماری های ناشی از کار در میان کارگران بحث بهداشت نیز مطرح گردید و در گام بعدی ارتباط بین بیماری و وقوع حادثه کشف گردید. یعنی پی بردند که وقتی کارگری بیمار شود حادثه می آفریند یا اینکه دچار حادثه می شود. با افزایش بیماری ها، حوادث نیز افزایش می یابد و اینها به گونه ای به یکدیگر متصل هستند. به جهت اهمیت این موضوع می بینیم که در قانون کار آمریکا که در سال 1970 تصویب شده است بخشی تحت عنوان (رایت تونو) گنجانده شده است که بر حق کارکنان و کارگران نسبت به شناخت خطرات و مشکلات محیط کارشان تصریح دارد. این مساله یکی از حقوق کارکنان است و باید توسط کارفرمایان به آگاهی آنان برسد تا بدانند در چه محیطی کار کنند.

 

تاريخچه MS-HSE در ايران:

شركت ملي نفت ايران نيز با الهام از مدل HSE طراحي شده در شركت Shell نسبت به تدوين اين استاندارد در مجموعه خود اقدام نموده است. بدين ترتيب هر يك از شركتهاي زير مجموعه وزارت نفت (اعم از شركتهاي اصلي نفت، گاز و پتروشيمي و پيمانكاران فرعي) با استفاده از خطوط راهنماي تدوين شده در سطح بين المللي نسبت به اجراي مدل HSE اقدام نموده است.

 

دامنه کاربرد استاندارد HSE-MS:

در حال حاضر کلیه پیمانکاران به ویژه پیمانکاران حوزه نفت و گاز ملزم به دریافت این گواهینامه جهت شرکت در مناقصات هستند و در هر مناقصه ارائه گواهینامه HSE-MS ، نظام نامه و HSE Plan الزامی است.

سایر پیمانکاران در حوزه های ساخت و ساز و … نیز ملزم به دریافت ایمنی صلاحیت شغلی پیمانکاران تحت نظارت وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی شده اند که این موضوع نیز بخشی از این استاندارد محسوب می گردد.

 

استاندارد HSE-MS متشکل از چیست:

این استاندارد که مخفف سه کلمه سلامت، ایمنی و محیط زیست می باشد تضمین کننده ایمنی و محیط زیست به صورت همزمان می باشد به عبارت دیگر شرکت هایی که دو استاندارد ایزو ۱۴۰۰۱ و استاندارد OHSAS18001 را اجرایی نمایند موفق به دریافت گواهینامه آن خواهند شد.

این استاندارد نظام واحدی است که صنایع برای یکپارچه کردن و رسیدن به دید منطقی و فراگیر در زمینه ایمنی، بهداشت و محیط زیست برای مدیریت این بخش پیشنهاد نمودند. که به دلیل پیوستگی و در هم تنیدگی این مقوله‌ها نظامی واحد به نام استاندارد HSE-MS تشکیل شد. در برخی صنایع  “کنترل کیفیت” نیز به این مجموعه اضافه گردید به عبارتی ساده تر این استاندارد روندی مدیریتی برای پوشش دادن نقاط ضعف ایمنی و بهداشتی یک مجموعه صنعتی خواهد بود.