استاندارد ملی 21123

سال تصویب:1396

رشته: کمیته ملی استاندارد بسته بندی

موضوع: بسته‌بندی راهنمایی انتخاب و استفاده مواد در تماس با مواد غذایی تحت پرتو

مقدمه

 این استاندارد اطلاعاتی را برای انتخاب و استفاده مواد در تماس با ماده غذایی، به منظور نگهداری مواد غذایی در طول مدت تیمار با پرتوهای یونساز (گاما ، ایکس ، باریکه الکترون) ارائه میکند. به طور کلی پرتودهی برای کاهش بروز فساد و میکروارگانیسم های بیماری­زا و انگل­ها در مواد غذایی و نیز کنترل جوانه زنی در محصولات غده ای و دفع حشرات از محصولات غذایی مورد استفاده قرار میگیرد( به استانداردهای ASTMF1355، ASTMF1356،ASTMF1736 ،ASTMF1885 مراجعه شود).

 مواد در تماس با ماده غذایی، از محصول غذایی در برابر آلوده شدن مجدد پس از فرآیند پرتودهی محافظت کرده و می‌تواند به عنوان یک روش تکمیلی همراه با دیگر روش های نگهداری برای افزایش زمان انبارمانی زمان ماندگاری ماده غذایی پرتودهی شده استفاده شود.

مولکولهای موادی که در تماس با ماده غذایی قرار دارند، می‌توانند به داخل ماده غذایی مهاجرت کنند. به همین دلیل، در بسیاری از کشورها قوانینی برای اطمینان از ایمنی مواد غذایی تدوین شده است.ماده در تماس با مواد غذایی به این صورت تعریف می شود:« هر ماده ای که به عنوان بخشی از مواد مورد استفاده در ساخت، بسته بندی و حمل و نقل ویا نگهداری مواد غذایی مورد استفاده قرار گیرد به شرطی که اثری بر خواص ماده غذایی نگذارد». مواد متداول در تماس با ماده غذایی شامل پوشش ها، پلاستیک‌ها، کاغذ، چسب‌ها، رنگها، مواد ضد میکروبی و آنتی اکسیدان های مورد استفاده در بسته بندی ها می باشند.

بسته بندی به عنوان روشی برای نگهداری ماده غذایی، باعث رفع کمبود های مربوط به شرایط خوب تولید (GMP) در طول مدت آماده سازی، انبارش یا بهبود مواد غذایی پرتودهی شده نمی‌شود. کیفیت ماده غذایی پرتودهی شده بیشتروکیفیت مواد اولیه، کنترل فرایند پرتودهی، درجه حرارت انبارش و جابجایی مواد غذایی پس از پرتودهی بستگی دارد.

هدف و دامنه کاربرد

هدف از تدوین این استاندارد ارائه اطلاعاتی در خصوص انتخاب واستفاده مواد در تماس با ماده غذایی که تحت پرتوهای یونساز (گاما، ایکس، باریکه الکترون) قرار می‌گیرند، میباشد.

این استاندارد الگویی به منظور کمک به تولید کنندگان و کاربران مواد غذایی و انتخاب مواد در تماس با ماده غذایی ارائه می دهد که مطابق با استانداردهای مربوطه و تاییدیه مراجع ذی­صلاح باشد.