استاندارد ملی 4058

سال تصویب: 1397

رشته: کمیته ملی استاندارد خوراک و فرآورده های کشاورزی

موضوع:نمک خوراکی- اندازه­ گیری کلسیم و منیزیم – روش­ آزمون

هدف

هدف از تدوین این استاندارد تعیین روش اندازه گیری کلسیم و منیزیم در نمک خوراکی میباشد.

دامنه کاربرد

این روش برای اندازه گیری کلسیم و منیزیم در نمک خوراکی یددار و بدون تصفیه شده کاربرد دارد.

تاریخچه نمک:

اولین ماده معدنی خوراکی و دارای تجارت جهانی، عنصر اصلی نگهداری طولانی مدت مواد غذایی، طعم دهنده طبیعی تا همین ۱۰۰ سال پیش بود. از چنان اهمیتی برخودار بود که برای تهیه و توزیع و تجارت آن مالیات وضع کرده بودند و منبع درآمد دولت‌ها بود. در مومیایی کردن و دادن برکت به خانه و دفع ارواح و بالا بردن قدرت جنسی و رفع ضعف ماهیچه کاربرد داشته‌است. قیمت بالای نمک از عناصر اصلی در استقلال هند و آمریکا بود ولی سپس ارزان شد چون : فهمیدند از چه چیزی درست شده‌است، توانستند از معادن استخراج انبوه کنند، علم پزشکی هم مصرف آن را محدود کرد، همچنین سس‌ها و طمع دهنده‌های دیگر به وجود آمد و روش‌های بسته‌بندی نگهداری و جابجایی مواد غذایی دگرگون گردید.

نمک خوراکی از سدیم و کلر ساخته شده‌ و در آب محلول است، از مهم‌ترین املاحی است که در خوراک روزانه مورد انسان‌ها به کار می‌رود. به نمک خوراکی در شیمی سدیم کلرید نیز میگویند. نمک خوراکی به شکل معدنی در ته‌نشین‌ها و رسوب‌ها همچین چین خوردگی‌ها وجود دارد که به شکل سنگ نمک استخراج می‌شود. همچنین در آب دریاها به مقدار فراوان موجود است که قابل برداشت نیز می‌باشد.

نمک خوراکی مانند دیگر نمک‌ها ترکیب یونی است. عناصر این ترکیب یونی، در نمک خوراکی سدیم و کلر هستند. با ورود ناخالصی به بلور هالیت یا نمک خوراکی، این کانی به رنگ‌های گوناگون در می‌آید برای نمونه با ورود عناصر اورانیوم و کربن به رنگ سیاه در می‌آید. این کانی به همراه سیلویت یا نمک تلخ در محیط‌های تبخیری و گرم و خشک یافت می‌شود. مزه شور و جلای شیشه‌ای و سختی کم این کانی باعث شده‌است تا به آسانی میان گروهی از کانی‌های مشابه خود، شناخته شود.

نمک یکی از مواد مورد نیاز برای سوخت و ساز مواد خوراک در بدن، جابه جایی پیام‌های عصبی و کارکرد درست ماهیچه‌ها است. نمک نقش مواثری در تکامل مغز گونه انسان بازی کرده‌است اما ثابت شده‌است که خوردن زیاد نمک موجب افزایش فشار خون و پوکی استخوان می‌شود، به ویژه در افرادی که پیشینه خانوادگی فشار خون بالا دارند. افزایش فشار خون نیز خطر سکته مغزی و حمله قلبی را افزایش می‌دهد. سازمان بهداشت جهانی دست بیش مقدار مصرف روزانه مجاز نمک را پنج گرم گفته‌است. اغلب مواد غذایی نمک دارند. مقدار نمکی که از طریق رژیم غذایی وارد بدن یک فرد بالغ و سالم می‌شود تقریباً برابر با ۳/۵ گرم یا ۳۵۰۰ میلی‌گرم در روز است.