استاندارد ملی 16357

سال تصویب:1397

رشته:کمیته ملی استاندارد مدیریت کیفیت

موضوع:خط مشی عدم قطعیت کالیبراسیون

 پیشگفتار

استاندارد «خط مشی عدم قطعیت کالیبراسیون» که پیش نویس آن در کمیسیون‌های مربوط تهیه و تدوین شده است، در دویست و نوزدهمین اجلاسیه کمیته ملی استاندارد مدیریت کیفیت مورخ /۲۴ ۷/ ۹۷ تصویب شد. اینک این استاندارد به استناد بند ۱ ماده ۳ قانون اصلاح قوانین و مقررات موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، مصوبه بهمن ماه ۱۳۷۱، به عنوان استاندارد ملی ایران منتشر می‌شود.

استانداردهای ملی ایران بر اساس استاندارد ملی ایران شماره ۵ تدوین می شوند. برای حفظ همگامی و هماهنگی با تحولات و پیشرفتهای ملی و جهانی در زمینه صنایع، علوم و خدمات، استانداردهای ملی ایران در صورت لزوم تجدید نظر خواهند شد و هر پیشنهادی که برای اصلاح و تکمیل این استانداردها ارائه شود، هنگام تجدید نظر در کمیسیون های مربوط مورد توجه قرار خواهد گرفت. بنابراین باید همواره از آخرین تجدید نظر استانداردهای ملی ایران استفاده کرد.

مقدمه

به منظور یکپارچه سازی بیان عدم قطعیت در گواهینامه های کالیبراسیون صادره توسط آزمایشگاه های کالیبراسیون و همچنین در دامنه فعالیت تایید صلاحیت آزمایشگاه های کالیبراسیون، اتحادیه بین المللی تایید صلاحیت آزمایشگاهی مدرک ILACP14:12/2010  را با عنوان خط مشی اتحادیه بین المللی تایید صلاحیت آزمایشگاهی در عدم قطعیت کالیبراسیون منتشر کرده است.

مطابق ضمیمه C از توافق نامه شناسایی متقابل با کمیته بین المللی اوزان و مقیاس ها، اتحادیه بین المللی تایید صلاحیت آزمایشگاهی و دفتر بین المللی اوزان و مقیاسها توافق کردند به منظور یکپارچه سازی اصطلاحات فنی، واژه بهترین توان اندازه گیری که در دامنه فعالیت تایید صلاحیت آزمایشگاه های کالیبراسیون به کار میرود با واژه توانمندی کالیبراسیون و اندازه‌گیری جایگزین شود. مطابق این مدرک توانمندی کالیبراسیون و اندازه گیری در بانک اطلاعاتی مقایسه های کلیدی جهت نشان دادن توانمندی های مراکز ملی اندازه شناسی کشورها به کار میرود.

بر اساس خط مشی منتشر شده ILAP14:12/2010 الزامات استاندارد ایران ایزو آی ای سی ۱۷۰۲۵ و این استاندارد، آزمایشگاههای کالیبراسیون/ آزمون متقاضی و تایید صلاحیت شده تحت اعتبار مرکز ملی تایید صلاحیت ایران باید خط مشی روش های اجرایی در زمینه تخمین عدم قطعیت و ارزیابی توانمندی کالیبراسیون و اندازه گیری، تهیه و به کار گیرند. بنابراین طبق مفاد این استاندارد اعضای مرکز ملی تایید صلاحیت ایران، باید مستندات عدم قطعیت اندازه گیری را بر اساس GUM و پیوست‌های آن و همچنینISO GUIDE35 استقرار دهند. لازم به ذکر است GUM قوانین عمومی و راه های یکپارچه را برای ارزیابی و بیان عدم قطعیت در اندازه گیری تعیین کرده است که مورد استفاده در اکثر اندازه گیری های فیزیکی و شیمیایی میباشد.

هدف و دامنه کاربرد

در این استاندارد خط مش در زمینه الزامات زیر تعیین شده است.

الف – ارزیابی عدم قطعیت اندازه گیری در اندازه گیری و کالیبراسیون

ب -ارزیابی توانمندی کالیبراسیون و اندازه گیری که قسمتی از زمانی فعالیت های گواهینامه آزمایشگاههای تایید صلاحیت شده کالیبراسیون را تشکیل می‌دهد.

ج – این گزارش عدم قطعیت در گواهینامه های کالیبراسیون و اندازه گیری دامنه کاربرد این مدرک برای آزمایشگاه های کالیبراسیون، آزمایشگاه های اندازه گیری مرجع پزشکی و تولید کنندگان مواد مرجع گواهی شده مورد استفاده در کالیبراسیون و خدمات اندازه گیری تحت اعتبار قوانین تایید صلاحیت ترتیبات شناسایی متقابل اتحادیه بین المللی تایید صلاحیت آزمایشگاهی خواهد بود. همچنین قسمت هایی از این خط مشی قابل استفاده برای آزمایشگاه های آزمونی است که کالیبراسیون های خودشان را انجام میدهند.